CD 'Lucht', Ferdi Schukking solo saxofoon

Ruud Tuithof over het hoesontwerp | Bestel CD | Optredens
Interview NRC, 27 maart 2000 | Recensie Volkskrant, 2 maart 2000 | Recensie Jazz Nu, november 2000
Voorts recensies in Rijn en Gouwe en Hifi Video Test

Programmaboekje


Ingeborg van Stiphout - FiS (1993)


Het schilderij is een portret van mij, geschilderd door Ingeborg.
Hieronder volgt een toelichting op alle 14 composities van de CD. De luchten in het hoesje zijn details van de schilderijen die Meta Knol uitgezocht heeft na het intensief beluisteren van de CD. Het frappante is dat ze geen titels wist en toch deze associaties maakte. Dat is voor mij het zoveelste bewijs dat de verschillende muzen hetzelfde verhaal vertellen en dat gevoelige mensen dat oppakken. Hieronder staat het hele schilderij afgebeeld.
Maarten Prins Saxofoons heeft de saxofoon-viltjes geleverd, waarmee de CD op z'n plaats gehouden wordt. U kunt de CD bestellen: tel. 06-27450768 of via de web site

Ferdi Schukking


Jan Hendrik Weissenbruch - Landschap in de omstreken van Boskoop (ondergaande zon), ca. 1864

O Amor natural 6:17

O amor natural is geschreven naar aanleiding van een documentaire van Hedy Honigmann over de Braziliaanse schrijver Carlos Drummond de Andrade (1902-1987). Deze dichter schreef op hoge leeftijd erotische poëzie. In de documentaire worden de gedichten voorgedragen door leeftijdgenoten van De Andrade en hen is gevraagd vrijelijk te associëren met de gelezen tekst. Er ontstaat een overzicht van een eeuw liefdesbeleving met al z'n tederheid, humor, diepte en ontroerende momenten, maar ook met de grilligheid en machteloosheid van het menselijk bestaan. In de compositie komen deze elementen terug. De doorgaande 6/8 beweging, de lyrische melodie, de heftige improvisatie.


Leo Gestel - Avondlandschap bij Montfoort, 1909

Cirkels 0:59

Cirkels bestaat uit een aantal arpeggio's (akkoordbrekingen) die snel achter elkaar gespeeld worden. Daardoor lijken er meerdere melodieën tegelijkertijd te ontstaan: in het lage, midden en hoge register kun je een afzonderlijke lijn horen.


Reinier Lucassen - De eenzaamheid van Donald Duck, 1964

Black Hole 2:42

Op saxofoon kunnen ook meerklanken gespeeld worden. Zelfs akkoorden zijn met bepaalde greep combinaties en een zeer flexibele embouchure (mondstand) tot klinken te brengen. Het stuk Black Hole wordt gespeeld op baritonsaxofoon en bestaat uit verschillende groepjes multiphonics.


Wassily Kandinsky - Romantisch landschap, 1911

Constellaties 3:31

Constellaties (bouwwerken): vanuit een basis(grond)toon worden telkens dezelfde melodieën opgebouwd, die subtiel verschillend zijn. Zo ontstaat een constellatie van hetzelfde materiaal in steeds andere gedaanten.


René Daniëls - Ondergronds verbonden, 1984

Vogelleed 2:06

Vogelleed wordt gespeeld op de hals en het mondstuk van de tenorsaxofoon. Door met de hand de hals te openen of af te sluiten onstaat dit karakteristieke geluid.


Charley Toorop - Vuurtoren bij avond (Oostvoorne), 1915

Klakkeloos 3:37

De resonantie van de baritonsaxofoon wordt gebruikt in het stuk Klakkeloos. Door de lengte van de buis ontstaan krachtige percussieve effecten. Er wordt zonder mondstuk gespeeld, waardoor een effect van een koperinstrument ontstaat: het overblazen van de toon. Het stuk eindigt als ware de bariton een slagwerk instrument.


JCJ Vanderheyden - Curved skyline, 1990

Rijzen 3:34

Rijzen ontstond tijdens de opnamesessies. Het is een modale improvisatie in a-mineur.


Lovis Corinth - Walchensee, Neuschnee, 1922

Springtij 1:24

De tenorsaxofoon-lick van Springtij wordt herhaald met een dubbelslag met de tong. Andere technieken die gebruikt worden zijn: slap-tongue, glissandi, het overblazen van de lage tonen (bugle-calls), en toptonen (flageoletten).


Ferdinand Hodler - Der Niesen, 1910

N'dida 2:29

N'dida is geschreven voor sopraansaxofoon in 1987. Dit Hebreeuwse woord betekent 'zoektocht door de bergen'. Het korte motiefje bevat enkele microtonen (tonen tussen de bij ons gebruikelijke halve toon afstand). In andere culturen zijn deze tonen gemeengoed. Op saxofoon zijn deze kwarttonen te spelen met speciale greep combinaties. Dat samen zorgt ook voor de aparte klankkleur en sfeer van de improvisatie.


Meindert Hobbema - Het laantje van Middelharnis, 1689

Kruising 4:04

In Kruising worden twee toonsoorten gebruikt. Het thema (as-mineur) wordt in het B-gedeelte een halve toon hoger gespeeld. De 'scheve' noot is de overmatige kwart. De vorm is vrij en volgt de melodie. De baritonsaxofoon knort in het laag en krijst in het hoog.


René Magritte - The false mirror, 1928

Ode aan de Engelen 2:20

De sfeer van de kapel 'Het Klooster' in Sambeek inspireerde tot de geïmproviseerde Ode aan de Engelen. De elf-toons reeks ontstond ter plekke en blijft spanning houden door de vele rusten die gespeeld worden. Verstilling en sereniteit zijn het gevolg.


Vincent van Gogh - Steenkoolschuiten, 1888


Flow 4:36

Flow, gespeeld op de tenorsaxofoon, staat in b-mineur. De lange lijnen, het sonore geluid en de gedragen lyriek zijn de ingrediënten van deze improvisatie. Het thema is overigens ook te horen bij de Nederlandstalige 'Grapjazz'-popband de 14CMS als intro van 'Mijn Marietje'.


Paul Cézanne - Baders, ca. 1890

Antahkarana 1:54

Antahkarana is ontstaan vanuit de inspiratie door de eeuwenoude traditionele culturen. De vreemde nasale klanken ontstaan door onconventionele greep combinaties en roepen associaties op met oosterse slangenbezweerders. Je kunt er echter ook de boventoonzang van de Pygmeeën in herkennen en het repetitieve karakter van de melodie doet weer denken aan de Australische didjeridu (Aboriginals). Antahkarana betekent: 'de brug tussen het bewustzijn van de persoonlijkheid en het bewustzijn van de ziel' (Alice A. Bailey)


Piet Mondriaan - De rode wolk, ca. 1907

W (Double You) 2:39

W (Double You) is een improvisatie op sopraan- en altsaxofoon. Het is geïnspireerd door Roland Kirk (1921-1975). Deze saxofonist was door zijn verlamming (polio) genoodzaakt aanpassingen aan zijn instrumenten te maken, zodat de applicatuur voor hem te bedienen was. Hij ging zover, dat hij zelfs drie/vier blaasinstrumenten tegelijkertijd kon bespelen. Dit vereist een aangepaste techniek en resulteert in een heel karakteristiek geluid.
Het thema is gebaseerd op de overmatige kwart (tritonus) die op verschillende manieren op kan lossen. Het rubato intro gaat over in een swing-thema en resulteert in de dissonanten die op zichzelf blijven staan en de spanning vasthouden.




Over het hoesje:

Idee, of de geschiedenis van lucht, allerminst een vluchtige gedachte... Toen Ferdi mij vroeg of ik de CD van zijn solo project 'Lucht' wilde vormgeven realiseerde ik mij onmiddelijk twee dingen:

  1. Er zijn al miljoenen CD's ontworpen.
  2. Dit moest iets worden wat de mensheid nog niet gezien had.

Kortom een typische Ruud Tuithof opdracht die om een typisch Ruud Tuithof ontwerp vroeg! Dat betekent dus weer wakker liggen van de pompende adrenaline, gebrek aan slaap sloopt, maar creativiteit geeft energie, dat heft elkaar dus weer op!

Ik wilde één CD inlay ontwerpen die aan alle eisen voldeed, dus geen los boekje, inlay etc. Zelfs geen CD houdertje.

Uiteindelijk hebben we na enig 'brainstormen' gekozen voor een vouwvel dat zo gevouwen werd dat er een voor en achterkant en een binnen en buitenkant ontstaat. Het geheel is tevens CD 'houder'. Omdat de plastic CD houder is weg gelaten ontstaat aan de linkerkant van het doosje een opening, het 'luchtgat'.

Als het vouwvel uit het doosje is genomen blijft alleen het transparante doosje over, (transparant, niets, lucht).

Om de CD vast te houden is er op het vouwvel een saxofoon viltje geplakt dat in het gat van de CD past (saxofoon viltjes verbinden kleppen, zodat er geen metaal op metaal kontakt plaats vindt).

De bedrukking van de CD zelf is een schilderij van Ferdi, geschilderd door Ingeborg van Stiphout. Het loopt door over de hele voorkant van het vouwvel, behalve in het 'luchtgat'.
Aan de binnenzijde van het vouwvel zijn details te zien van 'luchten' van schilderijen, 14 stuks in totaal en zo gerangschikt dat ze de licht nuances van één gehele dag volgen. (nacht, ochtendschemer, daglicht, avondschemer, en vervolgens weer nacht). Aan de 'achterkant' van het vouwvel staat de beschrijving van de 14 luchten, de naam van de schilder, de titel en data en op de andere helft de gegevens over de gebruikte instrumenten en andere noodzakelijke gegevens.

Een laatste detail: er is ook een boekje met aanvullende informatie over het project 'Lucht' gemaakt, maar in zeer kleine oplage geproduceerd. Deze informatie staat wel op de website.

Ruud Tuithof


 

voor boekingen en Informatie:
Tel: 06-2
7450768
Email: duodenum@xs4all.nl